Gastroenterolojide belirtiler hafife alınmamalı

Gülsüm YILDIRIM/ HERKES DUYSUN

BURSA (İGFA) – Gastroenteroloji Uzmanı Doç. Dr. Muammer Kara, gastroenteroloji hastalıkları hakkında açıklamalarda bulundu.

Gastroenterolojinin iç hastalıklarından sonra ortaya çıkan bir yan kol olduğunu söyleyen Kara, “Yemek borusu, mide, bağırsaklar, karaciğer, safra kesesi, safra yolları ve pankreas hastalıklarıyla alakalı bir bilim koludur. Takip gerektiren hastalıklar azdır. Hastalar belirtileri hafife almamalıdır, kesinlikle gastroenteroloji ile bağlı olduğu düşünüldüğü bir belirti varsa bu işin profesyoneline gitmelidir” dedi.

“HASTALIKLARIN KENDİNE İLİŞKİN PEK ÇOK BELİRTİLERİ VAR”

Gastroenterolojinin mide-bağırsak sistemi, karaciğer üzere birçok sayıda hastalıkla ilgilendiğini belirten Kara, “Hastalıkların bir kısmı organik patolojidir, gözle görülen selektör hastalıklardır. Mide ülseri yahut reflü hastalığı buna bir örnektir. Bir kısım hastalıkların da gözle görülür bir bulgusu yoktur, yalnızca belirtilerle kendini ortaya çıkarır. Bunlara da ‘bağırsak- beyin etkileşim bozukluğu’ denmektedir. Dert, telaş, gerilim üzere durumların ortaya çıkardığı hastalıklardır. Münasebetiyle bu hastalıkların kendine ilişkin pek çok belirtileri vardır. Polikliniğe en çok şikayetle gelen hastalıklarımızın midesinde yanma, ekşime, reflü, kabızlık, ishal, karın ağrısı; karaciğerle alakası daha seyrek olan şikayet halsizlik, safra yollarında taş, sarılık, karın ağrısı üzere belirtileri mevcuttur” diyerek açıklamalarına devam etti.

“ULTRASON ÇOK HOŞ BİR TEŞHİS ARACIDIR”

Gastroenteroloji muayenesi hakkında bilgi veren Kara, “Şikayetle gelen hastadan, öyküsüne nazaran çeşitli testler istenmektedir. Sağlıklı bireylerde takip gayeli yaptığımız şey ise yalnızca kalın bağırsak yahut kanser taramasıdır. Bu tarama cinsiyeti fark etmeksizin ailesinde yahut kendisinde kanser bulgusu olmayan insanlara 45 yaşta kolonoskopi ile başlar. Fakat midesinde yanma yahut ekşime şikayetinde bulunan hasta muayene edildikten sonra bilhassa 40 yaş üstü ve yeni başlamış semptomlar varsa kesinlikle endoskopik süreç tavsiye edilir. Lakin daha genç yahut daha uzun müddetli şikayeti olan hastalarda düşünülen tanıya nazaran tedavi edip şikayetlerin tekrar etmesi durumunda yeniden endoskopik süreç önerilebilir. Şayet karaciğerle ilgili sorun olduğu düşünülürse kan ile yahut görüntüleme ile alakalı testler uygulanır. Örneğin safra yolları ile ilgili bir sorun olduğu düşünülürse ve yemekten sonra oluşan ağrının sırta vurması şikayeti, safra kesesinde taş düşürüldüğünü belirtir. Bu durumda ultrason çok hoş bir teşhis aracıdır. Tekrar muayenede de midede yahut karnın üst tarafına baskı uygulandığında ağrı bulgusu olabilir. Fakat safra kesesini görüntülemede asıl belirleyici öge ultrasonografidir. Gastroenterolojiye ilişkin hastalıkların her biri için güzel bir hasta dinlemesinden sonra farklı ayrı karar verilir” tabirlerini kullandı.

Bağırsak-beyin etkileşimi bozuk denilen hastalıkların kronik hastalıklar olduğunu ancak bunların ilerlemediğini ve rastgele bir hastalığa da dönüşmediğini söz eden Kara, “Sık görülen reflü hastalığının yalnızca özel bir yüze dönüşmesi vardır şayet baretüzü foks yoksa hiçbir şeye dönüşmez. Hepatit-b hastasının karaciğerde iltihap oluşturmuş bir enfeksiyonu varsa da ve bu durum vaktinde tespit edilip tedavi edilmezse karaciğer sirozuna, karaciğer yetmezliğine, karaciğer kanserine kadar gidebilir. 45 yaşındaki bireye hiçbir şikayeti olmasa dahi kolonoskopik tarama yapmak gerekiyor. Şayet bu tarama yapılmazsa öteki organlara sıçramış bir kalınbağırsak kanseri ile karşımıza gelebilir” dedi.

“KOLONOSKOPİ İÇİN 2 YAHUT 3 GÜNLÜK DİYET ÖNERİSİ OLABİLİR”

Kolonoskopi süreci için kalın bağırsağın pak olması gerektiğini söyleyen Kara, “Bunun için de kimi kalın bağırsak boşaltıcı ‘laksatif’ denilen ilaçlar verilir. 2 yahut 3 günlük diyet önerisi olabilir, hasta beslenmesine dikkat etmeli ve birtakım besinlerden uzak durmalı, sıvı yüklü beslenmesi önerilmektedir. Hasta, tüm bunlara tertipli bir formda uyduktan sonra gerekli süreç için hazır demektir. Üst gastrointestinal sistem endoskopisinde ise hastanın 6-8 saat açlığı yetmektedir” dedi.

“Komplikasyon son derece nadirdir”

Endoskopik süreçlerin bilhassa üst gastrointestinal sistem endoskopisi ve kolonoskopinin epey sağlam süreçler olduğunu vurgulayan Kara, “Komplikasyon son derece azdır. Sık görülen komplikasyon bilhassa ağrıdır. Süreç sırasında bağırsaklara hava verilir bu durumda bağırsak gerilmesine bağlı ağrılar oluşabilir. Ek bir süreç olmadığında bu süreç için komplikasyonsuzdur denilebilir” sözlerini kullandı.

Gastroenteroloji Uzmanı Doç. Dr. Muammer Kara, reflü hastalığı ve belirtileri hakkında şöyle konuştu:

“Reflü hastalığı, toplumun 5’te 1’inde görülen bir hastalıktır. Tipik belirtisi göğüse yanlışsız bulantı ve kusma olmadan istemsiz bir biçimde mide içeriğinin yemek borusuna gerçek çıkması, göğüs ardında yanma ve ağrı oluşturmasıdır. Az olarak boğaz ağrısı ve öksürük de belirtileri ortasında yer alır. Reflü hastalığının farklı belirtileri olduğu üzere diş ve diş eti meselelerine sebep olabilir. Reflü hastalığı, kronik bir hastalıktır, ilaçlar yalnızca semptomları baskılamaya fayda, yemek borusunda hasar oluşmuşsa o hasarı da düzeltir lakin hastalığı ortadan kaldırmaz. Bu yüzden reflü hastalığının asıl tedavisi ömür stilinde kimi değişiklikler yapmaktır. Örneğin bu hastalar yemeklerini az ve yavaş yemelidir, yatmadan en az 3 saat evvel yeme-içme sürecini bırakmış olmalılar, bilhassa gece rahatsız eden belirtiler varsa yatağın baş tarafını meyillendirmek biçiminde düzeltebilir. Özel bir beslenme diyeti yoktur, yemek yedikten sonra uzanmamak, az ve sık yemek yemek, gazlı ve alkollü içeceklerden uzak durmak, hastaya dokunan şeylerden uzak durması gerekmektedir. Bu dokunan şeyler bazen günlük yapılan işler de olabilir. Mesela ayakkabı bağlamak üzere, hasta burada çömelerek işini yapmalıdır. Hasta sigara içiyorsa kesinlikle bırakmalıdır.”